Thơ Puskin - P. 12

75.ELLEPHERYA, KHI ANH ĐỨNG TRƯỚC EM

Ellepherya, khi anh đứng trước em

Thì biết bao vẻ đẹp khác mờ dần

Cháy lên bằng em, của em muôn thuở

Anh là của em mãi mãi, muôn năm!

Tiếng động của đời làm em sợ hãi

Ánh sáng hoàng cung khó chịu vô cùng

Anh yêu trí tuệ nhiệt thành của em

Giọng của em con tim này dễ hiểu.

Về phương nam trong bóng tối thanh bình

Ellepherya, hãy về sống cùng anh

Chứ ở nơi nước Nga này lạnh lẽo

Hại vô cùng cho sắc đẹp của em.

1821

_____________

*Qua bài thơ hướng tới một người phụ nữ Puskin muốn ca ngợi tự do: Ellepherya – là tên người phụ nữ Hy Lạp, cũng có nghĩa là tự do.

Эллеферия, пред тобой

Эллеферия, пред тобой

3атмились прелести другие,

Горю тобой, я вечно твой.

Я твой на век, Эллеферия!

Тебя пугает света шум,

Придворный блеск ... неприятен;

Люблю твой пылкий, правый ум,

И сердцу голос твой понятен.

На юге, в мирной темноте

Живи со мной, Эллеферия,

Твоей . . . . . . . . . . красоте

Вредна холодная Россия.

1821

76.ƯỚC ĐOÁN CỦA ANH CHỈ LÀ NHẢM NHÍ

Ước đoán của anh chỉ là nhảm nhí:

Anh đã làm gì hiểu hết thơ tôi.

Tôi biết rằng anh thành kẻ trộm bài

Nhưng chẳng lẽ rượu cũng quên luôn hả?

1821 – 1827

Твои догадки — сущий вздор

Твои догадки — сущий вздор:

Моих стихов ты не проникнул.

Я знаю, ты картёжный вор,

Но от вина ужель отвыкнул?

1821 – 1827

77.CHỮA BỆNH ĐI – HOẶC SẼ THÀNH PANGLOSS

Chữa bệnh đi – hoặc sẽ thành Pangloss

Anh là nạn nhân của cái đẹp chết người –

Còn cái mũi thì biết làm sao được

Anh sẽ thành người không có mũi mà thôi.

1821

_____________

*Pangloss – nhân vật luôn lạc quan trong truyện Candide của Voltaire.

Лечись — иль быть тебе Панглосом

Лечись — иль быть тебе Панглосом,

Ты жертва вредной красоты —

И то-то, братец, будешь с носом,

Когда без носа будешь ты.

1821

  

78.NGƯỜI ĐẸP TRƯỚC GƯƠNG

Hãy nhìn người đẹp khi nàng đứng trước gương
Kết những bông hoa lên vầng trán của mình
Vê mớ tóc xoăn – gương chân thành thể hiện
Ánh mắt, nụ cười, niềm kiêu hãnh trong gương.

1821

Красавица перед зеркалом

Красавица перед зеркалом

Взгляни на милую, когда свое чело

Она пред зеркалом цветами окружает,

Играет локоном, и верное стекло

Улыбку, хитрый взор и гордость отражает.

1821

79.GIÊ-SU HỒI SINH

Giê-su hồi sinh, Rebecca của tôi

Ngày hôm nay tâm hồn rộng mở

Theo luật của Con người - Chúa

Tôi hôn em, thiên thần của tôi.

Còn ngày mai, theo lòng tin Mô-sê

Thì tôi sẽ hôn em chẳng rụt rè

Em hãy sẵn sàng em nhé

Và thậm chí là tôi sẽ trao cho

Điều để phân biệt người Do Thái

Với người theo đạo Chính thống kia.

1821

Христос воскрес

Христос воскрес, моя Ревекка!

Сегодня следуя душой

Закону бога-человека,

С тобой целуюсь, ангел мой.

А завтра к вере Моисея

За поцелуй я не робея

Готов, еврейка, приступить —

И даже то тебе вручить,

Чем можно верного еврея

От православных отличить.

1821

80.CÔNG TƯỚC G

Công tước G – với tôi không hề quen

Tôi chưa thấy ai lại có nhiều pha trộn:

Như trong người ông: kiêu căng và đểu cáng

Nhưng đểu cáng vẫn nhiều hơn kiêu căng.

Trong trận – kẻ hèn nhát, trong quán – kẻ kéo thuyền

Đê tiện trước mặt tiền, trong phòng khách ngớ ngẩn.

1821

_______________

*Đối tượng của bài thơ này không được xác định.

Князь Г. — со мною не знаком

Князь Г.— со мною не знаком.

Я не видал такой негодной смеси;

Составлен он из подлости и спеси,

Но подлости побольше спеси в нем.

В сраженье трус, в трактире он бурлак,

В передней он подлец, в гостиной он дурак.

1821

81.GỬI NGƯỜI BẠN*

Đừng giả vờ, anh bạn tôi mến thương

Tình địch của tôi lưng dài vai rộng

Lời của thơ ca bạn đâu có ngán

Hay những lời ai oán khúc bi thương.

Hãy đưa tay cho tôi: bạn đừng ghen

Tôi là kẻ lười biếng và nông cạn

Người đẹp của bạn có dại đâu mà

Tôi thấy tất cả và không hề giận:

Nàng chính là người đẹp Laura

Còn tôi đâu phải Petrarca hả bạn.

1821

______________

*Bài thơ về người bạn Nikolai Stepanovich Alekseyev của Pushkin. 

Nikolai đang tán tỉnh người đẹp M. E. Eikhfeld, người mà Pushkin cũng yêu mến 

và đã viết một số bài thơ về nàng. 

Laura là người yêu dấu của nhà thơ Ý Francesco Petrarca (1304 – 1374) – cặp tình nhân

 nổi tiếng trong văn chương thế giới.

Приятелю

Не притворяйся, милый друг,
Соперник мой широкоплечий!
Тебе не страшен лиры звук,
Ни элегические речи.
Дай руку мне: ты не ревнив,
Я слишком ветрен и лнив,
Твоя красавица не дура;
Я виже все и не сержусь:
Она прелестная Лаура,
Да я в Петрарки не гожусь.

1821

  

82.ĐIỀU RĂN THỨ MƯỜI

Không ham muốn hạnh phúc của người khác

Đức Chúa Trời, Ngài hãy sai khiến con

Nhưng Ngài biết, sức của con có chừng

Thì tình cảm liệu con cai quản được?

Con không muốn làm phật lòng người khác

Con không ham làng mạc của người ta

Không ham hố con lừa hay con bò

Con nhìn tất cả một cách tĩnh mịch

Không nhà cửa, nô lệ hay súc vật

Con không ham ân huệ của người ta.

Nhưng mà nô lệ nữ của người thì

Đẹp tuyệt vời… Lạy Chúa! Con đuối sức!

Và chẳng lẽ bạn gái của người ta

Dễ thương như thiên thần bằng da thịt –

Con lạy Chúa! Con xin tha tội chết

Con ganh tỵ hạnh phúc của người ta.

Ai sai khiến được con tim bao giờ?

Ai nô lệ của gắng sức vô ích?

Người đáng yêu làm sao không yêu được?

Làm sao không mong sung sướng thiên đàng?

Con thở dài, con mệt mỏi, nhìn xem

Nhưng tôn trọng nghĩa tình con biết cách

Con sợ bợ đỡ ước muốn con tim

Đành im lặng… khổ đau trong bí mật.

1821

_____________

*Pushkin nhại theo “Điều răn thứ mười” trong Kinh Thánh:

- Ngươi không được ham muốn nhà người ta, ngươi không được ham muốn vợ người ta, tôi tớ nam nữ, con bò con lừa, hay bất cứ vật gì của người ta.  (Cựu Ước_Xuất hành, XX-17)

- Ngươi không được ham muốn vợ người ta, ngươi không được thèm muốn nhà của người ta, đồng ruộng, tôi tớ nam nữ, con bò con lừa, hay bất cứ vật gì của người ta. (Cựu Ước_Đệ nhị Luật, V-21).

Десятая заповедь

Добра чужого не желать

Ты, боже, мне повелеваешь;

Но меру сил моих ты знаешь —

Мне ль нежным чувством управлять?

Обидеть друга не желаю,

И не хочу его села,

Не нужно мне его вола,

На всё спокойно я взираю:

Ни дом его, ни скот, ни раб,

Не лестна мне вся благостыня.

Но ежели его рабыня

Прелестна... Господи! я слаб!

И ежели его подруга

Мила, как ангел во плоти,—

О боже праведный! прости

Мне зависть ко блаженству друга.

Кто сердцем мог повелевать?

Кто раб усилий бесполезных?

Как можно не любить любезных?

Как райских благ не пожелать?

Смотрю, томлюся и вздыхаю,

Но строгий долг умею чтить,

Страшусь желаньям сердца льстить,

Молчу... и втайне я страдаю.

1821

83.ĐI ĐẾN NHÀ EM

Em thân yêu, anh đi đến nhà em

Ghé vào phòng khách của em lần cuối.

Đem một tình yêu hạnh phúc, yên bình

Anh chia sẻ cùng em trong giờ cuối.

Rồi sắp tới, trong hoài mong mệt mỏi

Em đừng chờ anh nhé giữa đêm đen

Trước tia nắng đầu của buổi bình minh

Em đừng thắp nến vội.

1821

В твою светлицу, друг мой нежный...

В твою светлицу, друг мой нежный,

Я прихожу в последний раз.

Любви, отрады безмятежной

Делю с тобой последний час.

Вперед одна в надежде томной

Не жди меня средь ночи темной,

До первых утренних лучей

Не жги свечей.

1821

84.GỬI M. E. EIKHFELDT*

Chẳng trí tuệ, chẳng áo quần

Có thể làm cho em mê đắm

Chỉ những người anh em bà con

Có thể hiểu được điều bí ẩn!

Em chẳng để cho anh yên lặng

Nhưng mà em đâu có yêu anh.

Chỉ còn Zoya là niềm hy vọng

Sẽ cưới nàng để trở thành bà con.

1821-1823

_____________

*Maria Egorovna Eikhfeldt (1798-1855) là một phụ nữ Do Thái trẻ và xinh đẹp, vợ của một vị quan ở Kishinyov và một người bạn của Pushkin cũng đang theo đuổi nàng. Một lần Maria đặt cho Pushkin viết bài thơ để ghi vào cuốn Album của mình, và thế là có bài thơ “Giê-su hồi sinh” trên đây. Người đời cho rằng Maria có vẻ ngoài rất giống Rebecca – cô gái Do Thái, nhân vật nữ trong tiểu thuyết “Ivanhoe” nổi tiếng của nhà văn Anh Walter Scott (1771-1832).

М. Е. Эйхфельдт

Ни блеск ума, ни стройность платья

Не могут вас обворожить;

Одни двоюродные братья

Узнали тайну вас пленить!

Лишили вы меня покоя,

Но вы не любите меня.

Одна моя надежда — Зоя:

Женюсь, и буду вам родня.

1821